گیاهان دارویی و خواص آنها
قسمت سیزدهم
بابونه
Camomile
طبع و خواص گیاه گل بابونه در طب سنتی
خواص معجزه آسای چای و دمنوش و روغن بابونه
بابونه camomile
بابونه گیاهی است دائمی و کوچک که در چمنزارها و اراضی شنی میروید. ساقه آن به رنگ سبز مایل به سـفید، برگ هـای آن کوچک متناوب و دارای بریدگیهای باریک و نامنظم و پوشیده از کرک است. این گیاه به عنوان دارویی گیاهی از هزاران سال پیش تا کنون برای تسکین اضطراب و دردهای معده تجویز میشود. این گیاه از خانواده کاسنی بوده و طبیعتی گرم و خشک دارد. آروماتراپی. دمنوش.
بابــونه یک گیـاه ایمن محسوب می شود و در بسیاری از فرهنگ ها برای بیماری های دستگاه گوارش و به عنوان یک آرام بخش مورد استفاده قرار گرفته است.
این گیاه یک ساله، معطر و به ارتفاع ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر که بصورت خودرو در مزارع و کنار جاده ها می روید. ساقه آن دارای انشعاباتی است و برگه ای آن بریدگی های باریک و دراز با ظاهر برگچه مانند دارد. قسمت مورد استفاده این گیاه، کاپیتول های آن است که در فاصله ماه های اردیبهشت تا مهر ماه، آن را از ساقه جدا می کنند.
این گـیاه در کشور ما در برخی مناطق شمال، شوشتر لرستان، خوزستان اطراف تهران و دماوند میروید. شما نیز می توانید بابونه را در باغچه و گلدان بکارید.و از خواص بی نظیر آن بهرهمند شوید. آروماتراپی.
بـابــونه در طب سنتی
شستشوی دهان با گل باوینه ممکن است به از بین بردن زخم دهـان که به خاطر درمان سرطان ایجاد شده کمک کند. برخی تحقیقات نشان می دهد.که این گیاه می تواند به شرایط دیگری مانند اسهال در کودکان، بواسیر، اضطراب و بی خوابی کمک کند. بابــونـه ممکن است به سوزش پوست و بهبود زخم کمک کند. برخی تحقیقات اثبات کرده اند که ممکن است به اندازه کرم هیدروکورتیزون برای اگزما مؤثر باشد.
طبع بابونه چیست و مصلح آن کدام است؟
طبیعت گل بابونه بر اساس طب سنتی در گرم و خشک اول است. (خیلی گرم و خشک) و در برخی کتب آمده، گرم و خشک آن نزدیک به اعتدال است و بعضی معتقدند درجه گرمی آن اول و درجه خشکی آن دوم است. جالینوس معتقد است.گیاه بابــونه در لطافت نزدیک به گل سرخ است، اما گرمی آن مثل گرمی روغن زیتون ملایم بدن است.و مفتح، ملین و پاک کننده بدن است.
مصلح بابــونه
مصلح بابونه عسل و انار است و متخصصان طب سنتی توصیه میکنند برای کاهش عوارض بابــونه آن را همراه با عسل یا انار میل کنید. همچنین در صورتی که فرد مزاج گرمی داشته باشد، به دلیل گرم بودن طبع بابــونه، مصرف این گیاه میتواند سبب ایجاد حساسیت در وی شود.
مهمترین مواد موثره موجود در آن عبارتند از:
بیزابولول – کامازولن – آپی جنین – لوتئولین.
یکی از مهمترین خواص بابونه، درمان زخم معده و ورم معده است. درباره تأثیر بابــونه بر درمان زخم معده آمده است که صبحها یک قاشق چایخوری بابونه در یک لیوان آبجوش ریخته و بنوشید؛ سپس در رختخواب به پشت دراز بکشید و بعد از چهار دقیقه بخوابید و بعد از یکربع ساعت صبحانه خود را میل کنید. این عمل را به مدت دو هفته ادامه دهید تا زخم و ورم معده کاملا بهبود مییابد.
خوردن پنج گرم ریشه بابونه با سرکه رقیق، باعث تحریک نیروی جنسی میشود. علاوه بر این بابونه باعث تقویت اعصاب و قوای جنسی، درمــان سردرد، چشمدرد و دردهای عضلانی میشود. این گیاه ترشح شیر را در مادران شیرده افزایش میدهد.
درباره سایر خواص بابونه گفته شده که این گیاه در درمان بیاشتهایی، کمخونی، رفع و تسکین دهنده درد است. در گذشته برای تسکین درد در هنگام دندان درآوردن بچهها، به آنها چای بابونه میدادند. همچنین برای رفع بیخوابی و داشتن یک خواب آرام و راحت، کافی است ده دقیقه قبل از اینکه به رختخواب بروید یک فنجان چای بابونه بنوشید.
نتایج برخی بررسیها نشان میدهد، ترکیب گل بابونه با گیاهان دیگر خواص درمــانی بینظیری دارد و میتواند ناراحتی معده، سوزش سر دل، تهوع و استفراغ را تسکین دهد.
همچنین، شست و شوی دهـان با عصاره گل بابونــه میتواند زخمهای ناشی از درمــان سـرطان را کاهش دهد.
برخی از پزشـکان معتقدند با مصرف گل بابــونه میتوان علایم و نشانههای اسـهال، بواسیر اضطراب و بی خوابی را از میان برد. آروماتراپی.
افرادی که پوست حساسی دارند.باید از تماس گل و عصاره بابونه با پوستشان جلوگیری کنند. تماس مشتقات بابونه با پوست میتواند سبب خارش و بروز جوشهای ریز روی پوست شود.
میزان مصرف بابونه
دوز مشخصی برای مصرف بابونه وجود ندارد. دانشمندان معتقدند، هر یک از افراد میتوانند روزانه بین ۴۰۰ تا هزار و ششصد میلی گرم – یک فنجان – بابــونه مصرف کنند.
رایجترین شکل مصرف بابــونه به صورت چای است. برخی از افراد روزانه بین یک تا چهار فنجان چای بابونه مینوشند. آروماتراپی.
camomile
مهمترین خواص درمـانـی بابونه
خواص گوارشی
رفع سوء هاضمه – ضد اسپاسم گوارشی – تقویت معده – تقویت اشتها – ضد نفخ و بادشکن – رفع اسهال عصبی، جلوگیری از زخم معده – کمک درمــان مسمومیتهای غذایی – کمک درمان زخم معده – درمان ورم کبد و طحال. آروماتراپی.
خواص مغزی
تقویت حافظه – تقویت اعصاب و مغز – آرام بخش – ضد میگرن – خوابآور – ضد اضطراب – ضد بیقراری – درمــان سرگیجه – کمک درمــان تشنجهای عصبی و صرع.
خواص قلبی و عروقی
گشاد کننده عروق – کاهنده فشار خون – رقیق کننده خون – درمــان کم خونی.
خواص پوستی
ضد التهاب پوستی که همانند کورتونها عمل میکند ولی عوارض آنها را ندارد – رفع و درمان اگزما – کمک درمان جوش غرور و آکنه – ضد ورم و قرمزی پوست – برطرف کننده زخمهای جلدی – ترمیم سوختگی – تقویت کننده پوست – تنگ کننده منافذ پوست – ضد عفونی کننده پوست – کنترل عفونتهای پوستی.
خواص عمومی
افزاینده قدرت سیستم ایمنی بدن – ضد سرفه – خلطآور – درمان گلو درد – درمان سرماخوردگی – ضد التهاب ریه و حنجره – ضد التهاب مفاصل – ضددرد – شل کننده عضلانی – درمان دردهای نقرسی – کنترل علائم بیماریهای روماتیسمی – رفع ورم کلیه و مثانه – درمان سخت ادراری – قاعدهآور – تقویت رحم – کنترل و درمان اختلالات دوران یائسگی – کنترل علائم کولیت رودهای – رفع خستگی
عصاره بابـونه
عصاره بابونه ضد حساسیت، التیام دهنده زخم، باکتریواستاتیک، باکتریسید (میکروب کش)، ضد قارچ میباشد. همچنین بیزابولول خود به عنوان یک ماده افزایش دهنده جذب پوستی در فرمولاسیون کرمها (اشکال ترانس درمال) به کار گرفته میشود. برخی از مواد جدا شده از عصاره تام بابونه اثر مهاری روی آنزیمهایی که در سنتز میانجیهای التهابی مسیر آراشیدونیک اسید نقش دارند را دارا میباشند.
عصاره بابونه و فرآوردههای داروییهای حاوی این گیاه موجب افزایش سرعت ترمیم زخم و کاهش ترشحات و در نتیجه خشکی زخم میگردند. همچنین در درمان زخم بستر – سوختگی ناشی از آفتاب و ادرار سوختگی نوزدان کاربرد دارد. آروماتراپی.
بابونه به عنوان دارویی رسمی در فارماکوپههای آلمان، انگلستان، فرانسه و سوئیس وارد شده و اثرات بالینی آن ثابت شده است.
– بهـبود زخـم معده.
– تسکـین سردردهای میـگرنی.
– کمک به هـضم غـذا.
– تقویت اعـصاب و قوای جنسـی، تقویت معـده، تسکین دهنده دردهای عـضلانـی، کرم کـش، ادرارآور…
خواص و آثار بابونه
-
از مهمترین خواص بابونه تقویت معده، درمــان زخم معده و ورم معده است و این گیاه به آسانی این مرض را درمــان میکند.
-
بدین منظور روزانه به صورت ناشتا ۳ الی ۴ قاشق گیاه بابونه را در یک لیوان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کرده و سپس بعد از ۱۵ دقیقه صبحانه را میل نمایید. خوردن چای غلیظ بابونه را به مدت ۲ هفته ادامه دهید تا تأثیر بسزای آن را بر معده مشاهده نمایید.
-
برای رفع ورم روده مؤثر است، همچنین برای رفع کرمهای معده و روده استفاده میکنند.
-
بابونه اعصاب و قوای جنسی را تقویت میکند. خوردن ۵ گرم ریشه بابونه با سرکه رقیق محرک نیروی جنسی است (ریشه بابونه گرمتر و خشکتر از گل بابونه است).
-
بابونه مقوی مغز است.
-
بابونه ادرارآور و قاعدهآور است، همچنین استفاده از بابونه سنگ مثانه را خرد و دفع میکند. اگر کسی قطره قطره ادرار میکند به او چای بابونه دهید تا درمان شود. برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است و عفونتهای ناشی از سرماخوردگی را از بین میبرد.
-
این گیاه ترشح شیر را در مادران شیرده افزایش میدهد.
-
درمان کننده سردرد و میگرن است.
-
بابونه ضدنفخ است.
-
بابونه درمــان کننده کمی ترشحات عادت ماهیانه و تسکین دهنده دردهای عادت ماهیانه است.
-
برای درمان چشم درد، بابونه را در سرکه ریخته و بخور دهید.
-
جهت تسکین دردهای عضلانی چای بابونه بنوشید.
-
بــرای تسکین درد در هنگام دندان درآوردن بچه ها، به آنها چای بابونه بدهید.
-
جویدن بابونه برای التیام زخمهای درمــان مفید است.
-
بابونه تب بر و تسکین دهنده درد است برای تسکین درد، چند قطره اسانس بابونه را با یک قاشق روغن بادام مخلوط کرده و روی محلهای دردناک بمالید درد را تخفیف میدهد.
-
مصرف دم کرده بابونه به شکل ناشتا مقوی معده، مقوی و بادشکن است. آروماتراپی.
-
برای رفع بیخوابی و داشتن یک خواب آرام و راحت، کافی است ده دقیقه قبل از اینکه به رختخواب بروید یک فنجان چای بابونه بنوشید.
-
بابونه درمــان کننده بیاشتهایی است.
-
چای بابونه درمان کننده کم خونی است. به خاطر همین خاصیت خانمها و دختران میتوانند برای درمان کم خونیشان از آن استفاده کنند.
-
بابونه برای رفع زردی مفید است.
-
حمام بابونه اثر نیرو دهنده دارد. برای این منظور چند قطره اسانس بابونه را در وان حمام ریخته مدت یک ربع ساعت در آن دراز بکشید.
-
اسانس بابونه مخلوط با روغن بادام برای رفع ناراحتیهای پوستی نظیر اگزما، کهیر و خارش مفید است. آروماتراپی.
-
بابونه ضدآلرژی است.
-
برای رفع گوش درد و سنگینی گوش، یک قطره روغن بابونه را در گوش بچکانید.
-
اسانس بابــونه چون اثر قیآور دارد در مورد مسمومیتهای غذایی مصرف میشود.
-
روغن بابونه را برای از بین بردن کمردرد، درد مفاصل و نقرس روی محل درد بمالید.
-
با چای بابونه اگر موهای بلوند را بشویید آنها را روشنتر و شفافتر میکند.
-
آنهایی که یائسه شدهاند بهتر است همه روزه چای بابونه بنوشند زیرا اختلالات یائسگی را برطرف میکند.
-
بخور گل بابــونه جهت بهبود آکنه و جوشهای صورت نیز توصیه شده است.
-
بابونه، مدر، معرق و محلل ورمها است.
-
استفاده از بخور دم کرده بابــونه بر روی صورت، باعث شادابی و تجدید حیات سلولهای بشره پوست میشود.
دمنوش بابونه
مواد لازم برای دمنوش بابونـه
- گل بابـونه خشک ۲ تا ۳ قاشق چایـخوری به ازای هر فنجان.
- آب جوش.
طرز تهیه
بابونــه خشک شده را در یک فنجان بریزید. آب جوشیده به آن اضافه کنید. بگذارید ۳ دقیقه بماند تا دم بکشد. میتوانید روی آنرا بپوشانید تا زودتر و بهتر دم شود. همچنین میتوانید بابــونه به تعداد بیشتری در قوری بریزید و پس از آماده شدن در فنجان بریزید.
سپس به کمک چای صاف کن آنرا در فنجان بریزید. بنابه ذائقهتان میتوانید مقداری عسل یا آب لیموی تازه داخل آن بریزید. و بعد این دمنوش خوش عطر و پرخاصیت را نوش جان کنید.
نکته:
مصرف دمنوش ها و داروهای گیاهی نیز مانند هرچیز دیگر مقدار و اندازه معین دارد. مصرف بیش از حد دمنوش بابــونه ممکن است موجب ناراحتی معده و اسهال شود. همچنین اگر باردار هستید برای مصرف این دمنوش با دکتر خود مشورت کنید.
خواص دمنوش بابونه
دمنوش بابونه یک آرامشبخش طبیعی است و با بیخوابی مبارزه میکند. بنابراین نوشیدن یک فنجان دمنوش بابــونه قبل از خواب به شما کمک میکند تا خوابی راحت و آرام داشته باشید. همچنین دمنوش بابــونه سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و به همین دلیل دمنوشی مناسب برای بهبود سرماخوردگی و آنفلوآنزاست. از خواص دیگر بابــونه میتوان به تسکین درد قاعدگی، پاکسازی پوست، بهبود دردهای میگرنی، جلوگیری از پیشرفت دیابت، برطرف کننده مشکلات معده و تقویت کننده سیستم گوارش و … اشاره کرد. آروماتراپی.
روغن بابونه
روغن بابونه از گل های گیاه بابونه به دست میآید که در بین گیاهان گلدار بسیار محبوب است. با اینکه روغن های به دست آمده از هر دو نوع، در برخی از خواص دارویی مشابه هستند، اما هر کدام ترکیبات متفاوتی دارند و هر کدام دارای ویژگی های خاص خود هستند که قابل توجه است.
روغن بابــونه رومی ترکیبی از آلفا پینن، بتا پینن، کامفن، کاریوفیلن، سابینن، میرسن، گاما ترپینن، پینوکارون، فارسنول، سینئول، پروپیل آنجلات و بوتل آنجلات است. از طرف دیگر، روغن بابــونه آلمانی از آزولن(کامازولن)، آلفا بیسابولول، بیسابولول اکسید A و B و بیسابولن اکسید A تشکیل شده است.
روغن بابونه رومی و آلمانی
در حالی که روغن بابــونه رومی خاصیت آرام بخشی بیشتری دارد و محرک بهتری برای قاعدگی می باشد، اما روغن بابونه آلمانی به علت وجود ترکیباتی به نام آزولن، یک عامل ضد التهابی بسیار قوی است. آزولن یک ترکیب شامل نیتروژن است که باعث پر رنگ بودن رنگ آبی این روغن می باشد.
سلامتی با روغن بابــونه
شما می توانید فواید و مزایای سلامتی شگفت انگیزی را در روغن های ضروری پیدا کنید و استفاده از روغن بابونــه، یکی از بهترین روش ها برای بهبود سلامت کلی شما می باشد. استفاده از دمنوش این گیاه نیز همین تاثیرات و فواید شگفت انگیز را دارد.
مزایای روغن بابونه
روغنهای ضروری عصاره غلیظ حاصل از گیاهان هستند. آنها به دلیل مزایایی که برای سلامتی دارند بسیار محبوب شده اند. روغن اسانس بابــونه پیشینه خوبی دارد. سالها از آن برای انواع بیماری ها و شرایط مختلف استفاده میشده است. استفاده از این گیاه در متون پزشکی مربوط به مصر باستان، یونان و روم شرح داده شده است.
در طول قرنها برای موارد زیر از آن استفاده شده:
- ناراحتیهای گوارشی مانند سوء هاضمه، حالت تهوع یا گاز معده.
- ترمیم زخمها.
- آرامبخش.
- کاهش ضایعات پوستی مثل اگزما و بثورات.
- ضد التهاب و مسکن برای مواردی مثل کمر درد، درد عصبی یا ورم مفاصل.
- خوابآور.
نحوه استفاده از روغن بابونه
حالا که اطلاعات بیشتری درباره فواید روغن بابونه دارید، چگونه میتوانید با خیال راحت از آن درخانه استفاده کنید؟ چند روش برای استفاده از آن وجود دارد از جمله بخور یا کاربرد موضعی.
روشهای آروماتراپی
استنشاق روغن بابــونه ممکن است در مواردی مثل کاهش اضطراب و تقویت خواب موثر باشد. شما میتوانید از این روغن در دستگاه بخور یا بطری اسپری شیشهای استفاده کنید.
بخور
دستگاه بخـور موجب می شود.که رایحه روغن تبخیر گردیده در اتاق پخش شود. هنگام استفاده از روغن این گیاه در دستگاه بخور خود از دستور العملهای دستگاه پیروی کنید.
اسپری
برای استفاده از روغن بابــونه در اسپری، ۱۰ تا ۱۵ قطره روغن بابــونه را در یک اونس آب رقیق کنید. آن را در یک بطری اسپری شیشهای بریزید و قبل از استفاده خوب تکان دهید. از بطری پلاستیکی استفاده نکنید زیرا روغن باعث جزیه آن میشود. آروماتراپی.
هنگام استفاده از بابــونه یا هر روغن دیگری برای آروماتراپی، حتما در فضای مورد نظر تهویه مناسب داشته باشید. احتیاط کنید که زنانی باردار یا شیرده، کودکان و حیوانات خانگی در معرض روغن قرار نگیرند.
خـواص گیاه گل بابـونـه
روشهای موضعی
روغن بابــونه به صورت موضعی نیز قابل استفاده است. این روش ممکن است به درد ها، مشکلات گوارشی یا اضطراب کمک کند.
همه روغنهای اساسی باید قبل از استفاده بر روی پوست با روغن حامل رقیق شوند. آروماتراپی.
اکنون چند روش برای استفاده از آن بیان می شود:
روغن ماساژ
برای استفاده از روغن بابونه در روغن ماساژ، ابتدا باید آن را در روغن مناسب رقیق کرد مانند روغن نارگیل یا روغن جوجوبا.
روغن حمام
روغن بابــونه را با روغن حامل مخلوط کنید و به آب گرم حمام خود اضافه کنید.
در لوسیون
شما میتوانید ۱ یا ۲ قطره از روغن بابونه را به لوسیون یا مرطوب کننده بدن خود اضافه کنید و روی پوست خود بمالید.
کمپرس کردن
یک حـوله یا پارچه را درون آب گرم خیس کنـید و ۱ تا ۲ قـطره روغن رقیق شده بابـونـه به آن اضافه کنید. کمـپرس گـرم بسازید و آن را در نواحـی ای مثلا کمر یا شکم بگذارید.
آیا بابونه قاعده آور است؟
این گیاه سیستم های عصبی و هورمون های تولـید درد را کنترل کرده و باعث آرامش سیستم عصبی سمپاتیک می گردد.و برای کاهش درد قاعـدگـی، افسـردگی دوران قاعـدگی و پریـودی مناسب است. همچنین بابــونه قاعـده آور طبیعی است. آروماتراپی.
آیا بابونه خوابآور است؟
در پژوهش های انجام شده ، معلوم گردید که نوشیدن دمنوش بابونــه قبل از خواب به کیفیت خواب فرد کمک فراوانی می کند و بنا بر نظر اریک ژو با اعتقاد به اینکه نوشیدن یک فنجان دمنوش بابـونه خوابآور است میتوان این اثربخشی را ملاحظه کرد.
آیا خوردن بابـونـه باعث چاقی میشود؟
نوشیدن دم نوش و چای این گیاه، اشتها را افزایش داده و موجب چاقی می شود. آروماتراپی.
آیا بابونه پیشگیری از سرطان کمک میکند؟
محتوای آنتی اکسیدانی این گیاه میتواند مقابل برخی از سرطانها از جمله سرطان سینه، سرطان پوست، سرطان پروستات، سرطان رحم ( اندومتر و سرویکس ) و سرطان های دستگاه گوارش نقش پیشگیری کننده داشته باشد و با سلولهای سرطانی مبارزه کند. همچنین دانشمندان به این نکته دست یافتهاند که چای بابــونه میتواند برابر سرطان غده تیروئید نیز نقش حفاظتی داشته باشد.
camomile
Chamomile or camomile